Odszkodowanie za zdarzenie medyczne (błąd medyczny) już wkrótce będzie można uzyskać w nowy, uproszczony sposób. Od razu jednak uprzedzę, że nie będzie to rozwiązanie idealne. A już na pewno nie dla wszystkich.
Komu będzie się należało świadczenie kompensacyjne za zdarzenie medyczne? Komu będzie się opłacało skorzystać z tej ścieżki? Jak to zwykle bywa, życie pokaże, ale poniżej przekazuję najważniejsze informacje.
***
Przeczytaj lub posłuchaj:
***
Uzupełnienie wpisu [22.10.2023 r.]
Jeśli nie wiesz, jak obliczyć świadczenie kompensacyjne, czyli to, jaka konkretnie mogłaby to być kwota w Twoim przypadku, skorzystaj z kalkulatora świadczenia kompensacyjnego, który znajdziesz pod tym linkiem: www.swiadczeniekompensacyjne.pl
Oczywiście, kalkulator świadczenia kompensacyjnego to tylko narzędzie pomocnicze. Co więcej, póki co, bazuje na projekcie rozporządzenia Ministra Zdrowia, bo ostateczny tekst aktu wykonawczego do przepisów o świadczeniu kompensacyjnym nie został jeszcze wydany.
UWAGA: przykłady na końcu artykułu!
W skrócie:
Terminy na złożenie wniosku: 1 rok od dowiedzenia się, 3 lata od zdarzenia medycznego
Kto składa wniosek: pacjent albo – w przypadku śmierci – każdy członek najbliższej rodziny
Jakie odszkodowanie można uzyskać: od 2 tys. do maksimum 200 tys.zł. dla pacjenta, 20-100 tys. zł. dla każdego uprawnionego w przypadku śmierci pacjenta
Za co: za leczenie w szpitalu i tylko „na NFZ”, kiedy skutkiem leczenia jest zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym lub uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia
Czego nie można uzyskać: renty i wysokiej rekompensaty.
Gdzie składać wniosek? Wniosek składa się do Rzecznika Praw Pacjenta.
A teraz przejdźmy do szczegółów.
Terminy na złożenie wniosku o świadczenie kompensacyjne za zdarzenie
Jeśli do zdarzenia medycznego doszło przed wejściem w życie nowych przepisów, to wniosek o świadczenie kompensacyjne można złożyć tylko wtedy, wnioskodawca dowiedział się o zakażeniu biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo o śmierci pacjenta po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.
Jeśli do zdarzenia doszło po wejściu w życie nowych przepisów, to na złożenie wniosku mamy rok od dnia, w którym wnioskodawca dowiedział się o zdarzeniu medycznym albo śmierci pacjenta, jednak nie później, niż w terminie 3 lat od wystąpienia zdarzenia lub śmierci pacjenta.
Świadczenie kompensacyjne za zdarzenie medyczne, odszkodowanie za błąd medyczny
Kto może złożyć wniosek o świadczenie kompensacyjne
Wniosek do Rzecznika Praw Pacjenta może złożyć:
- pacjent
- w przypadku śmierci pacjenta:
- krewny pierwszego stopnia – czyli córka, syn, matka, ojciec
- niepozostający w separacji małżonek
- przysposabiający lub przysposobiony
- osoba pozostająca z pacjentem we wspólnym pożyciu.
Kiedy nie można złożyć wniosku o świadczenie kompensacyjne?
- gdy toczyła się i została prawomocnie osądzona sprawa cywilna w sądzie: o odszkodowanie, rentę lub zadośćuczynienie za błąd medyczny;
- gdy toczy się postępowanie cywilne w sprawie o odszkodowanie, rentę lub zadośćuczynienie;
- jeśli wnioskodawca uzyskał odszkodowanie, rentę lub zadośćuczynienie od osoby odpowiedzialnej za szkodę, w tym z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – czyli np. zawarcie jakiekolwiek ugody, na mocy której otrzymało się jakąkolwiek rekompensatę za to zdarzenie wyklucza możliwość uzyskania świadczenia kompensacyjnego;
- toczyło się postępowanie karne i sąd orzekł na rzecz wnioskodawcy obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązkę.
Gdzie się wydarzyło zdarzenie medyczne?
Świadczenie kompensacyjne może być przyznane tylko za zdarzenie medyczne, do którego doszło:
- w szpitalu
i tylko,
- jeśli było to leczenie finansowane ze środków publicznych, czyli „na NFZ”.
Za leczenie w przychodniach, poradniach, gabinetach lekarskich, prywatne – odszkodowanie od Rzecznika Praw Pacjenta nie przysługuje.
Na koniec najtrudniejsze…
Co to jest zdarzenie medyczne?
W jakich sytuacjach przysługuje pacjentowi albo jego rodzinie świadczenie kompensacyjne?
Zdarzenie medyczne to jest:
- zakażenie szpitalne
- uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta
- śmierć pacjenta
- jeśli do tych zdarzeń doszło w trakcie lub w efekcie leczenia w szpitalu, którego z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć, gdyby leczenie przebiegało zgodnie z aktualną wiedzą medyczną albo zastosowania innej dostępnej metody diagnostycznej lub leczniczej.
Zdarzeniem medycznym nie jest…
Zdarzeniem medycznym nie jest jednak sytuacja, gdy komplikacje, do jakich doszło, były zwykłymi powikłaniami. Innymi słowy: dającymi się przewidzieć normalnymi następstwami zastosowania metody, na którą pacjent wyraził świadomą zgodę.
Uff. Nie da się ukryć, że definicja prosta nie jest. Trudno będzie więc jednoznacznie ocenić, czy dana sytuacja na pewno kwalifikuje pacjenta do otrzymania świadczenia kompensacyjnego czy nie. Ostatecznie zdecyduje o tym Rzecznik Praw Pacjenta.
Na pewno jednak warto pamiętać, że – upraszczając – świadczenia będzie przyznawane tylko wówczas, gdy przebieg leczenia nie był prawidłowy. I dodatkowo: gdy miało to z wysokim prawdopodobieństwem niekorzystny wpływ na efekt tego leczenia.
Jakie odszkodowanie należy się z Funduszu Świadczeń?
To, jakie odszkodowanie będzie się należeć, wynika z tabeli, która zawiera „wyliczenie” konkretnych szkód na zdrowiu i przypisuje im konkretne kwoty. Na razie jest dostępna jedynie w formie projektu rozporządzenia.
W przypadku śmierci pacjenta łatwo sobie wyliczyć potencjalne odszkodowanie.
Znacznie gorzej jest z wyliczeniem sobie potencjalnego odszkodowania za błąd medyczny – świadczenia kompensacyjnego w przypadku pogorszenia stanu zdrowia pacjenta. Na końcu postu zamieszczam zapowiedziane na wstępie przykłady.
Co można zyskać?
- można zyskać relatywnie szybko (ustawa zakłada 3 miesiące) „jakieś” odszkodowanie za błąd medyczny, czyli świadczenie kompensacyjne za zdarzenie medyczne;
- można zaoszczędzić na kosztach. Wniosek o świadczenie kompensacyjne kosztuje tylko 300 zł. To opłata, jaką należy uiścić od wniosku;
- świadczenie kompensacyjne jest zwolnione od podatku dochodowego;
- można też zyskać potwierdzenie, że były nieprawidłowości w postępowaniu leczniczym, ale nie przyjąć świadczenia kompensacyjnego. Nie zamyka to drogi do skorzystania z innych dróg dochodzenia odszkodowania za błąd medyczny;
- ważne! Trzeba pamiętać, że decyzja RPP w sprawie świadczenia kompensacyjnego nie jest wiążąca dla sądów. Czyli Rzecznik może uznać, że miało miejsce zdarzenie medyczne, a sąd mimo to oddali pozew o zadośćuczynienie, rentę i odszkodowanie za błąd medyczny.
Co można stracić przyjmując świadczenie kompensacyjne?
Jeśli RPP stwierdzi, że doszło do zdarzenie medycznego, a wnioskodawca przyjmie oferowane świadczenie kompensacyjne, to kończy sprawę. Przyjęcie świadczenia zamyka drogę do uzyskania renty czy dalszego odszkodowania za związane ze znanymi w dacie złożenie wniosku szkodami.
Czyli jeśli na przykład pacjent został częściowo sparaliżowany, to z góry wiadomo, że będzie wymagał opieki, a w przyszłości wymiany wózków inwalidzkich, montażu windy czy komercyjnych wizyt lekarskich lub rehabilitacji. Przyjmując świadczenie kompensacyjne straci możliwość uzyskania odszkodowania i renty na te cele.
Przykład 1
Obliczając hipotetyczne wartości świadczenia kompensacyjnego oparłam się na projekcie rozporządzenia z końca 2022 r., bo w dacie publikacji tego postu ewentualny nowy projekt nie był jeszcze dostępny.
Wyrok SA w Katowicach z 27 stycznia 2021 r. I Aca 1018/19. Sześciomiesięczna dziewczynka zmarła w marcu 2015 roku, dwa dni po tym, jak pielęgniarka w szpitalu klinicznym, podając dziewczynce leki, pomyliła wejścia. Rozdrobione w płynie leki, zamiast podać do żołądka dziecka przez sondę nosowo-żołądkową. Wstrzyknęła je do wenflonu, dożylnie. Dziecko doznała wstrząsu. Sąd potwierdził, że – w okolicznościach sprawy – kwota 250 tys. zł. dla każdego z rodziców i po 50 tyś. zł. dla rodzeństwa i babci jest odpowiednim zadośćuczynieniem za śmierć osoby bliskiej. Sprawa toczyła się 5 lat, ale równolegle trwało postępowanie karne. Za czas trwania postępowania klienci otrzymali odsetki ustawowe za opóźnienie. Rekompensatę wypłacił ubezpieczyciel szpitala.
Gdyby cała sytuacja miała miejsce we wrześniu 2023 r., a rodzina dziewczynki złożyłaby wniosek do RPP, to rekompensatę otrzymaliby tylko rodzice (po 100 tys. zł.). Rodzeństwu zmarłej ani jej dziadkom, świadczenie kompensacyjne nie przysługuje.
Przykład 2
Pacjentce nie podano immunoglobuliny w czasie ciąży, mimo że w jej przypadku zachodziło ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego. Zastrzyk należy podać między 28. a 30. tygodniem ciąży. U mojej klientki na skutek błędu lekarskiego doszło do wytworzenia się przeciwciał. Skute jest taki, że każda kolejna ciąża byłaby bardzo ryzykowna. Zachodzi wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia choroby hemolitycznej, a nawet zgonu wewnątrzmacicznego płodu.
Błąd lekarza prowadzącego ciążę w ramach poradni ginekologicznej skutkował naruszeniem dóbr osobistych pacjentki i jej partnera. Złamano ich prawo do kształtowania życia rodzinnego. Na podstawie ugody zawartej w 2022 r. ubezpieczyciel lekarza wypłacił im łącznie 220 tys. zł zadośćuczynienia.
Gdyby pacjentka i jej partner złożyli wniosek o świadczenie kompensacyjne, nie dostaliby nic, bo leczenie było w poradni, a nie w szpitalu. Gdyby hipotetycznie założyć, że akurat pacjentka te tygodnie ciąży spędziła w szpitalu i to tam doszło do zaniedbania, pacjentka (jej mąż nie!) mogłaby liczyć na świadczenie kompensacyjne. W jakiej kwocie? 8 tys. zł. za pogorszenie jakości życia wskutek istotnego ograniczenia możliwości pełnienia ról rodzinnych.
Przykład 3
W styczniu 2021 r. przed Sądem Okręgowym w Katowicach zawarliśmy ugodę sądową. Ubezpieczyciel podmiotu leczniczego wypłacił zadośćuczynienie i odszkodowanie w wysokości łącznie ponad 260 tys. zł. Przyczynę wszczęcia postępowania odszkodowawczego stanowił błąd w badaniu histopatologicznym wyciętego u poszkodowanego pacjenta guza szyi. Pacjentowi niepotrzebnie usunięto zupełnie zdrową tarczycę. Konsekwencją błędu medycznego była jednak nie tylko konieczność leczenia substytucyjnego preparatami hormonów tarczycy. W dalszym procesie leczenia pacjenta doszło także do innych komplikacji.
Gdyby pacjent złożył wniosek do RPP, mógłby liczyć na około 40 tys. zł. (w tym 6 tys. zł. za inny stały uszczerbek na zdrowiu, ok. 30 tys. za uciążliwość leczenia i 5 tys.za istotne pogorszenie jakości życia).
Co się bardziej opłaca?
Jak widać, w każdym z tych przypadków świadczenie kompensacyjne możliwe do uzyskania w ramach tryby pozasądowego jest daleko niższe, niż to ustalane przez orzekający sąd czy nawet wynegocjowane z ubezpieczycielem podmiotu leczniczego.
Są jednak sytuacje, kiedy to świadczenie kompensacyjne będzie korzystniejsze niż kilkuletni proces czy nawet ugoda ze szpitalem. Pacjent ma wybór, z którego postępowania w danej sytuacji życiowej i zdrowotnej chce skorzystać.
Warto będzie skonsultować możliwości i strategię działania z prawnikiem. Zapraszam do kontaktu.
***
Uwaga! Podcastu Błąd Lekarza możesz słuchać również na YouTube:
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }